Een SROI-analyse kent een aantal vaste bestandsdelen (in de diverse handreikingen worden deze verschillend gepresenteerd).

1. Vaststellen theorie van verandering en identificeren stakeholders.
2. In kaart brengen van effecten (outcomes) per stakeholder.
3. Bepalen van indicatoren om de effecten meetbaar te maken.
4. Vaststellen impact / attributie: in welke mate zijn de effecten toe te schrijven aan de organisatie / het project?
5. Berekenen maatschappelijke waarde aan de hand van een SROI-ratio.
6. Rapporteren, gebruiken en inbedden uitkomsten.

Een SROI-analyse helpt managers, ondernemers en projectleiders om:

• inzicht te krijgen in de maatschappelijke meerwaarde van de organisatie / het project.
• op een gestructureerde wijze de dialoog aan te gaan met stakeholders en verwachtingen af te stemmen.
• potentiële nieuwe investeerders te overtuigen.
• de impact van een organisatie / project te vergroten door beschikbare capaciteit efficiënter in te zetten.

Een SROI-analyse helpt investeerders, fondsen, overheden en subsidiegevers om:

• de maatschappelijk opbrengst van hun investering te beoordelen.

Het doel van een SROI analyse is inzicht krijgen in de verhouding tussen de totale investering (kosten) en de gerealiseerde of te verwachten maatschappelijke effecten (baten). Het resultaat is het maatschappelijk rendement van een investering.

Het uitgangspunt van SROI is dat iedere bijdrage van een overheid, fonds, uitvoerder, vrijwilliger en doelgroep aan een sociaal-maatschappelijk project, feitelijk een investering is in het project. Betrokkenen worden dan ook beoordeeld als stakeholders die investeren en die net als andere stakeholders rendement verwachten van hun investering. SROI maakt die toegevoegde waarde zichtbaar door effecten toe te delen aan stakeholders en te waarderen in euro’s.

In internationaal perspectief is SROI misschien wel het meest toegepaste instrument om maatschappelijke meerwaarde in beeld te brengen. De oorsprong ligt in de VS, maar het wordt nu ook veel toegepast in Groot Britannië. Daar bestaat veel ervaring. De methode wordt beheerd door Social Value UK.

In Nederland is de methode in de loop der jaren veelvuldig toegepast in domeinen als zorg en welzijn, onderwijs, werkgelegenheid, milieu, cultuur, etc.

1. De uitkomsten van een SROI-analyse worden bepaald door de aannames die worden gehanteerd. Opdrachtgevers en lezers van een SROI-analyse doen er daarom goed aan kritisch naar deze aannames te kijken. En opstellers moeten dit bevorderen en transparant zijn over de gebruikte aannames. Dit is niet voor niets een van de zeven SROI-principes.
2. Soms een beetje verwarrend: het begrip SROI wordt de laatste jaren ook gebruikt om te refereren aan een werkgelegenheidsmiddel. SROI heeft dan een heel andere inhoud: het stellen van sociale contractvoorwaarden bij inkoop en aanbestedingen met als doel werkgelegenheid te bevorderen en/of werkzoekenden, WSW gerechtigden en leerlingen aan een werkplek te helpen.

De SROI-methode is van oorsprong opgezet om de maatschappelijke waarde van organisaties te beschrijven. 

In Nederland hebben diverse experts ervaring met de toepassing van SROI. Er is momenteel geen ontwikkelnetwerk actief.

• De meest recente en volledige SROI-handleiding is uitgegeven door Social Value UK: A guide to Social Return on Investment (engelstalig).
• De Nederlandstalige basishandleiding is in 2014 opgesteld door SROI Netwerk voor Nederland en Vlaanderen.
• Een verkorte Nederlandstalige handleiding is opgesteld door GGZ Nederland: Stappen plan Social Return on Investment.
• Voor de basisstappen is er een format voor een impactmap beschikbaar.
• Een checklist maakt het mogelijk om te waken over de kwaliteit.

Ervaringen van de toepassing van SROI in het domein van zorg en welzijn staan uitgebreid beschreven in de publicatie De waarde van Zorg en Welzijn (Actiz/MO Groep, 2010).
Voorbeelden van een SROI-analyse: 

• Het maatschappelijke rendement van een maatjestraject voor ex-gedetineerde moeders (Social Evaluator, 2013)
• De maatschappelijke opbrengsten van AutiTalent (Pimbaa, 2014)

De methode heeft gelijkenis met de maatschappelijke kostenbaten-analyse en het opstellen van een maatschappelijke business case.

De Effectenkaart (impactmap) is vaak onderdeel van een SROI-analyse.

Deze beschrijving is opgesteld door Jochum Deuten van de redactie van de Wat werkt studio, in overleg met Heleen de Boer (Humanitas), een ervaren SROI-analist.

De meest recente en volledige SROI-handleiding is uitgegeven door Social Value UK: A guide to Social Return on Investment.

In Nederland hebben diverse experts ervaring met de toepassing van SROI.