ZRM-Krachtenwijzer
De ZRM-Krachtenwijzer biedt een visueel overzicht van iemands zelfredzaamheid op de levensdomeinen van de Zelfredzaamheid-Matrix (ZRM) die de GGD Amsterdam heeft ontwikkeld. Dankzij gekleurde balkjes is in één oogopslag te zien wat de cliënt op eigen kracht kan en in welke mate het netwerk en professionals bijdragen. De ZRM-Krachtenwijzer wordt samen met de cliënt (en eventueel) zijn netwerk ingevuld. Per domein wordt het volgende vastgelegd:
- Beschrijving van de actuele situatie
- inclusief andere bronnen die daarbij zijn geraadpleegd
- ZRM score
- Krachtenverdeling ZRM score onderverdeeld in aandeel eigen kracht, netwerk en hulpverlening
- Beschrijving van de eigen kracht, het netwerk en de hulpverlening.
Daarnaast biedt de ZRM-Krachtenwijzer de mogelijkheid om achtergrondinformatie (informatie zoals of er sprake is van kinderen) vast te leggen en een omschrijving op te nemen van het algemene beeld zoals dat vaak ontstaat in een kennismakingsgesprek.
Met behulp van de Zelfredzaamheid-Matrix bepaal je het niveau van zelfredzaamheid in de verschillende levensdomeinen (zoals financiën, dagbesteding en huisvesting) en je kunt zien of iemand informele dan wel formele hulp krijgt. De ZRM-Krachtenwijzer brengt daarnaast in beeld hoe groot het effect van het netwerk en de professionele ondersteuning is op de gemeten zelfredzaamheid.
Doordat de ZRM-Krachtenwijzer inzichtelijk maakt in welke levensgebieden er sprake is van afhankelijkheid, kan in die domeinen geïnvesteerd worden in het vergroten van de eigen kracht en/of het vergroten van de ondersteuning door het netwerk. Als die aanpak effectief is, dan is dat na verloop van tijd in de krachtenverdeling terug te zien: dan is de eigen kracht toegenomen en is er minder professionele hulp nodig bij bijvoorbeeld het invullen van de dagbesteding en het verzorgen van de eigen financiën. De ZRM-Krachtenwijzer is – naast een screeningsinstrument – dus ook een tool voor rapportage en evaluatie.
- Vorm: webapplicatie, digitaal instrument.
- De handleiding is onderdeel van de webapplicatie.
- Aanpasbaarheid: het is niet toegestaan om de ZRM-Krachtenwijzer aan te passen.
- Kosten gebruik: er zijn kosten verbonden aan het gebruik, deze worden nader bepaald.
- Uitvoering: er zijn trainingen gericht op de toepassing van de ZRM evenals trainingen voor het gebruik van de ZRM-Krachtenwijzer.
Veel Nederlands gemeenten maken gebruik van de Zelfredzaamheid-Matrix om de mate van zelfredzaamheid vast te stellen bij cliënten van de wijkteams. De ZRM-Krachtenwijzer wordt toegepast bij volwassenen, jongeren en is op korte termijn ook toepasbaar voor kinderen en/of gezinnen. De toepassing voor kinderen en gezinnen is nog niet gevalideerd.
Een casus. De ZRM-krachtenwijzer maakt inzichtelijk dat mensen met ogenschijnlijk voldoende zelfredzaamheid daarvoor toch in grote mate afhankelijk kunnen zijn van het eigen netwerk en/of professionele hulp. Een jongere uit een fasehuis scoorde onlangs, bij het invullen van de Zelfredzaamheid-Matrix allemaal vieren, wat staat voor ‘voldoende zelfredzaam’. De gemeente oordeelde dat er op basis van deze zelfredzaamheidscore geen aanleiding was tot het opnieuw afgeven van een indicatie voor hulp. Dat veranderde toen de ZRM-Krachtenwijzer liet zien dat de jongere dit niveau van zelfredzaamheid alleen behaalt met dagelijkse ondersteuning. De gemeente besloot alsnog een nieuwe indicatie af te geven.
De versie van de Amerikaanse Self-Sufficient Matrix (SSM) die toegepast wordt in Utah vormde in 2009 de basis voor de ZRM in Nederland. Reik heeft de ZRM gebruikt als basis voor de ZRM-Krachtenwijzer. Het doel van de ZRM-Krachtenwijzer is professionals en betrokkenen te ondersteunen in de besluitvorming en samenwerking. Betrokkenen krijgen een realistisch beeld van de zelfredzaamheid van een cliënt, omdat je in één oogopslag kunt zien wat er overblijft van iemands zelfredzaamheid zodra het netwerk en de professionele hulp wegvallen. Op basis daarvan neem je beslissingen. Daarnaast is het doel om met de ZRM-Krachtenwijzer gezamenlijk dezelfde taal te gebruiken. Dat maakt integrale afstemming van de hulp in alle levensdomeinen met de betrokken partijen eenvoudiger. Daardoor is het mogelijk om, in de geest van de transitie en transformatie in de zorg, tijdig hulp te beperken of uit te breiden.
De ZRM is gevalideerd voor mensen tussen 18 jaar en pensioengerechtigde leeftijd.
Er een kennismakings-filmpje te vinden op https://vimeo.com/153700659
Beschikbaar zijn de zelfredzaamheidscriteria (Zelfredzaamheid-Matrix), de handleiding en de ZRM-Krachtenwijzer.
Daarbij zijn supplementen voor:
- ouderschap
- personen met een (L)VB
- ouderen
Deze beschrijving is opgesteld door Iris Walstra van Reik en Robbert Slotman van Jouw Omgeving, eigenaren van het instrument.
